075 Chanida : ทฤษฎีการเรียนรู้กลุ่มผสมผสานของกานเย (Gagne’s eclecticism)

ทฤษฎีการเรียนรู้กลุ่มผสมผสานของกานเย

(Gagne’s eclecticism)

ทิศนา แขมมณี (2555)ได้กล่าวไว้ว่า ทฤษฎีการเรียนรู้กลุ่มผสมผสาน (Eclecticism ) กาเย่ ( Gagne' ) เป็นนักจิตวิทยาและการศึกษาในกลุ่มผสมผสานระหว่างพฤติกรรมนิยมกับพุทธินิยม โดยผสมผสานทฤษฎีการเรียนรู้ของกลุ่มพฤติกรรมนิยม และพุทธินิยมเข้าด้วยกัน

ทฤษฎีการเรียนรู้กาเย่ (Gagne’)

1. การเรียนรู้สัญญาณ     

2. การเรียนรู้สิ่งเร้า - การตอบสนอง

3. การเรียนรู้การเชื่อมโยงแบบต่อเนื่อง

4. การเชื่อมโยงทางภาษา

5. การเรียนรู้ความแตกต่าง

6. การเรียนรู้ความคิดรวบยอด

7. การเรียนรู้กฎ

8. การเรียนรู้การแก้ปัญหา

bermkorat (2554)ได้รวบรวมไว้ว่า โรเบิร์ต กาเย่  (Robert  Gagne)  เป็นนักปรัชญาและจิตวิทยาการศึกษาชาวอเมริกา (1916-2002)   ได้เสนอแนวความคิดเกี่ยวกับการสอน คือ ทฤษฎีเงื่อนไขการเรียนรู้ (Condition  of  Learning) โดยทฤษฎีการเรียนรู้ของกาเย่จัดอยู่ในกลุ่มผสมผสาน (Gagne’s eclecticism)   ซึ่งเชื่อว่าความรู้มีหลายประเภท  บางประเภทสามารถเข้าใจได้อย่างรวดเร็วไม่ต้องใช้ความคิดที่ลึกซึ้ง  บางประเภทมีความซับซ้อนจำเป็นต้องใช้ความสามารถในขั้นสูง  ทฤษฎีการเรียนรู้ของกาเย่อธิบายว่าการเรียนรู้มีองค์ประกอบ  3  ส่วน  คือ

 ก.  หลักการและแนวคิด

1)   ผลการเรียนรู้หรือความสามารถด้านต่างๆ ของมนุษย์ ซึ่งมีอยู่ 5 ประเภท คือ

– ทักษะทางปัญญา (Intellectual  skill)  ซึ่งประกอบด้วยการจำแนกแยกแยะ การสร้างความคิดรวบยอด การสร้างกฎ การสร้างกระบวนการหรือกฎชั้นสูง

– กลวิธีในการเรียนรู้ (Cognitive  strategy)

– ภาษาหรือคำพูด (verbal  information)

– ทักษะการเคลื่อนไหว (motor  skills)

 – และเจตคติ (attitude)

2)  กระบวนการเรียนรู้และจดจำของมนุษย์  มนุษย์มีกระบวนการจัดกระทำข้อมูลในสมอง ซึ่งมนุษย์จะอาศัยข้อมูลที่สะสมไว้มาพิจารณาเลือกจัดกระทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง และในขณะที่กระบวนการจัดกระทำข้อมูลภายในสมองกำลังเกิดขึ้น  เหตุการณ์ภายนอกร่างกายมนุษย์มีอิทธิพลต่อการส่งเสริมหรือการยับยั้งการเรียนรู้ที่เกิดขึ้นภายในได้   ดังนั้นในการจัดการเรียนการสอนกาเย่จึงได้เสนอแนะว่าควรมีการจัดสภาพการเรียนการสอนให้เหมาะสมกับการเรียนรู้แต่ละประเภท ซึ่งมีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างกันและส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้ภายในสมอง โดยการจัดสภาพภายนอกให้เอื้อต่อกระบวนการเรียนรู้ภายในของผู้เรียน

 ข.วัตถุประสงค์

เพื่อช่วยให้ผู้เรียนสามารถเรียนรู้เนื้อหาสาระต่างๆ ได้อย่างดี รวดเร็ว  และสามารถจดจำสิ่งที่เรียนได้นาน

ค.กระบวนการเรียนการสอน             

กาเย่ได้นำเอาแนวความคิดมาใช้ในการเรียนการสอนโดยยึดหลักการนำเสนอเนื้อหาและจัดกิจกรรมการเรียนรู้จากการมีปฏิสัมพันธ์ หลักการสอน 9  ประการ  ได้แก่

1)  เร่งเร้าความสนใจ (Gain Attention) 

2)  บอกวัตถุประสงค์ (Specify Objective) 

3)  ทบทวนความรู้เดิม (Activate Prior Knowledge)  

4) นำเสนอเนื้อหาใหม่ (Present New Information) 

5)  ชี้แนะแนวทางการเรียนรู้ (Guide Learning) 

6)  กระตุ้นการตอบสนองบทเรียน (Elicit Response)

7)  ให้ข้อมูลย้อนกลับ (Provide Feedback)

8)  ทดสอบความรู้ใหม่ (Assess Performance)

 9)  สรุปและนำไปใช้ (Review and Transfer)  

https://coggle.it/diagram/  ได้รวบรวมว่า กาเย่ (Gagne) เป็นนักจิตวิทยาและนักการศึกษาในกลุ่มผสมผสานระหว่างพฤติกรรมนิยมกับพุทธินิยม (Behavior Cognitivist) เขาอาศัยทฤษฎีและหลักการที่หลากหลายเนื่องจากความรู้มีหลายประเภท บางประเภทสามารถเข้าใจได้อย่างรวดเร็วไม่ต้องใช้ความคิดที่ลึกซึ้ง บางประเภทมีความซับซ้อนมาก จำเป็นต้องใช้ความสามารถในขั้นสูง กาเย่ได้จัดขั้นการเรียนรู้ซึ่งเริ่มจากง่ายไปหายากโดยผสมผสานทฤษฎีการเรียนรู้ของกลุ่มพฤติกรรมนิยมและพุทธินิยมเข้าด้วยกัน

               

ดร.นันทวรรณ  แก้วโชติ ได้รวบรวมข้อมูลไว้ว่า ทฤษฎีการเรียนรู้กลุ่มผสมผสานของกานเย (Gagne’s eclecticism) แนวคิดเกี่ยวกับการเรียนรู้ของทฤษฎีนี้ คือ ความรู้มีหลายประเภท บางประเภทสามารถเข้าใจได้อย่างรวดเร็วไม่ต้องใช้ความคิดที่ลึกซึ้ง บางประเภทมีความซับซ้อนมาก จำเป็นต้องใช้ความสามารถในขั้นสูง หลักการจัดการเรียนการสอนตามทฤษฎีนี้ คือ การจัดการเรียนรู้อย่างเป็นระบบซึ่งเริ่มจากง่ายไปหายากมีทั้งหมด 9 ขั้นดังนี้

                ขั้นที่ 1 สร้างความสนใจ (Gaining Attention) 

ขั้นที่ 2 แจ้งจุดประสงค์ (Informing the learning) 

ขั้นที่ 3 กระตุ้นให้ผู้เรียนระลึกถึงความรู้เดิมที่จำเป็น (Stimulating recall of prerequisite learned capabilities)

ขั้นที่ 4 เสนอบทเรียนใหม่ (Presenting the stimulus)

ขั้นที่ 5 ให้แนวทางการเรียนรู้ (Providing learning guidance)

ขั้นที่ 6 ให้ลงมือปฏิบัติ (Eliciting the performance)

ขั้นที่ 7 ให้ข้อมูลป้อนกลับ (Feedback)

ขั้นที่ 8 ประเมินพฤติกรรมการเรียนรู้ตามจุดประสงค์ (Assessing the performance)

 ขั้นที่ 9 ส่งเสริมความแม่นยำและการถ่ายโอนการเรียนรู้ (Enhancing retention and transfer)  

สรุป

ทฤษฎีการเรียนรู้กลุ่มผสมผสานของกานเย (Gagne’s eclecticism) เกิดจากการผสมผสานผสมผสานระหว่างพฤติกรรมนิยมกับพุทธินิยม ซึ่งเชื่อว่าความรู้มีหลายประเภท  บางประเภทสามารถเข้าใจได้อย่างรวดเร็วไม่ต้องใช้ความคิดที่ลึกซึ้ง  บางประเภทมีความซับซ้อนจำเป็นต้องใช้ความสามารถในขั้นสูง  หลักการจัดการเรียนการสอนในทฤษฎีนี้จะการจัดการเรียนรู้อย่างเป็นระบบซึ่งเริ่มจากง่ายไปหายากมีทั้งหมด 9 ขั้น คือ

 ขั้นที่ 1 สร้างความสนใจ

ขั้นที่ 2 แจ้งจุดประสงค์

ขั้นที่ 3 ทบทวนความรู้เดิม

ขั้นที่ 4 เสนอบทเรียนใหม่

ขั้นที่ 5 ให้แนวทางการเรียนรู้

ขั้นที่ 6 ให้ลงมือปฏิบัติ

ขั้นที่ 7 ให้ข้อมูลย้อนกลับ

ขั้นที่ 8 ประเมินพฤติกรรมการเรียนรู้ตามจุดประสงค์/ทดสอบความรู้ใหม่

 ขั้นที่ 9 ส่งเสริมความแม่นยำและการถ่ายโอนการเรียนรู้/สรุปและนำไปใช้

ที่มา

ทิศนา  แขมมณี. (2555). ศาสตร์การสอน:องค์ความรู้เพื่อการวัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. กรุงเทพ:สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์
             มหาวิทยาลัย. สืบค้นเมื่อวันที่ 24 กรกฎาคม พ.ศ.2561.

bermkorat. (2554). https://uthailand.wordpress.com/about. [online] เข้าถึงเมื่อวันที่ 24 กรกฎาคม พ.ศ.2561

https://coggle.it/diagram/. [online] เข้าถึงเมื่อวันที่ 24 กรกฎาคม พ.ศ.2561.

ดร.นันทวรรณ  แก้วโชติ. Learning Management : วิชาการจัดการเรียนรู้(1023401)วิทยาลัยการฝึกหัดครูมหาวิทยาลัยราชภัฎพระนคร. สืบค้น
            เมื่อวันที่ 24 กรกฎาคม พ.ศ.2561.